بزرگنمايي:

پیام آذری- با آغاز فصل بهار رویش انواع سبزی های محلی و رویشی در چمنزارها و اراضی مستعد کشاورزی خلخال شروع به رشد کرده و تا پایان اردیبهشت مورد استفاده مردم خلخال بویژه اهالی روستاها قرار می گیرد.
در حالی که سال های گذشته برداشت انواع تره و سبزی های محلی بدلیل سردسیری بودن منطقه از اوایل اردیبهشت ماه در خلخال آغاز می شد بارندگی های برف و باران فروردین و اوایل اردیبهشت ماه موجب به تاخیر افتادن برداشت تره محلی در این شهرستان شد.
مردم خلخال معتقدند با عرضه سبزی های کاشت دست انسان در بازار که برای رشد سریع آنها از انواع کودهای شیمیایی و حیوانی استفاده می شود طعم و مزه دلچسب سبزی های خودرو خلخال در کنار خواص درمانی آنها آرام آرام به ورطه فراموشی سپرده شده ، در حالی که در گذشته خوردن سبزی های خودرو و به فرهنگ عام تره محلی دست کم 10 بار در طول فصل بهار به مردم سفارش شده است.
هنوز افرادی هستند که به خواص درمانی سبزی های محلی معتقد بوده و در این فصل از سال اقدام به برداشت آن از سطح چمنزارهای طبیعی و زمین های کشاورزی می کنند.
زمان برداشت سبزی و پاتره وحشی در خلخال معمولا بارویش نخستین سبزی های وحشی در مزارع و باغ ها شروع شده و تا پایان بهار ادامه می یابد.
بسیاری از بانوان روستایی اقدام به چیدن و جمع آوری تره های محلی از باغ ها و مناطق کوهستانی و چمنزارهای طبیعی خلخال می کنند که علاوه بر تامین مصرف خوراکی خانواده ها اضافه سبزی های جمع آوری شده برای فروش روانه بازار شده و از این راه عایدی برای خانواده ها حاصل می شود.
به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی خلخال ، به طور متوسط از هر هکتار زمین کشاورزی و یا چمنزار می توان 20 کیلوگرم تره محلی جمع آوری کرد و با توجه شرایط جوی مناسب و بارندگی ها پیش بینی می شود میزان تره جمع آوری شده از این میانگین پیش بینی شده سال های گذشته بیشتر از سال های گذشته باشد.
از مراتع و چمنزارهای طبیعی خلخال تاکنون بیش از 300 نوع گیاه دارویی در این شهرستان شناسایی شده که در بین تره های محلی نام چند نوع از این گیاهان دیده می شود.
از سبزی ها و تره های محلی که مورد استفاده مردم خلخال قرار می گیرد می توان به کنگر ، ایپیکچه ، غازایاقی ، قوین قولاغی ، قوزی قولاغی ، چمن زره سی ، یملیک ، خروس گوزی ، اینک امجگی ، پیشیک جرناقی ، کنگر ، بولاق اوتی ، یارپوز ، پونه ، چله داغ ، جهره قولاغی ، قرمزی شالوار ، ابلیک ، بابانیک ، خاش خاش ، قویون گوزی ،امه کومه جی و بوغدا تره سی اشاره کرد.
به گفته زنان روستایی که در شناخت انواع سبزی محلی چیدن و برداشت تره های محلی بیش از سایرین مهارت دارند، بیش از 30 نوع تره محلی در زمین های اطراف روستاهای این شهرستان قابل رویش بوده و در این موقع از فصل بسیاری از زنان روستایی وقت خود را صرف چیدن تره های محلی و پختن غذاهای مختلف با این سبزی ها می کنند.
تره محلی خلخال معمولا به صورت خام و پخته و به روش های مختلف و اختلاط آن با سایر خوردنی ها و یا صرفا به صورت یک تره پخته با نان و برنج مورد استفاده خوراکی مردم منطقه قرار می گیرد.استفاده از سبزی و یا تره محلی در خلخال در میان زنان مسن و یا میان سال روستایی مورد توجه بوده و آنها معتقدند که مردم باید از این سبزی های خودرو استفاده کرده تا طعم و مزه یک سبزی وحشی را با نوع پرورش یافته آن دریابند.
در حال حاضر تره تازه بصورت روزانه در میادین میوه و تره و بار و یا در کنار خیابان ها در معرض فروش قرار می گیرد.