بزرگنمايي:

پیام آذری - تبریز - سیب اهر در آذربایجان شرقی به خاطر عطر و طعم خاص همواره طرفداران خود را داشته است، ولی این روزها دسترنج باغداران این شهرستان به دلیل نبود صنایع تبدیلی و بازار فروش بر زمین مانده است.

به گزارش ایرنا، شهرستان اهر یکی از قطب‌های تولید میوه های سردرختی بخصوص سیب قرمز است و درخت پاکوتاه سیب جزو اولین درختان میوه ای است که بصورت متراکم و آزمایشی در این شهرستان کاشت شد.
سیب لبنانی قرمز، سفید و قره قرمز از محصولات کشاورزی در شهرستان اهر از نام و آوازه خاصی در بازار داخلی و خارجی برخوردار بوده و کشورهای همسایه در فصل برداشت این محصول مشتاق خرید آن هستند.
باغداران اهری برای اینکه بتوانند بهترین محصول را به بازار عرضه کنند، هزینه های زیادی از جمله سوخت، سموم و کود، آب و کارگر و هزینه های بسته بندی را متقبل می شوند، اما وقتی موقع فروش می رسد، واسطه ها با سوءاستفاده از نبود قیمت تضمینی محصول باغداران را به حداقل قیمت خریداری می کنند.
علی غلامی از باغداران قدیمی شهرستان اهر در خصوص مشکلات پیش آمده می گوید: از آنجا که باغداران منطقه از لحاظ مالی مشکل دارند، مجبورند محصولی را که یک سال برایش زحمت کشیده اند، به حداقل قیمت به دلالان بفروشند که کفاف هزینه نگهداری یکساله، سمپاشی، جمع آوری و هزینه حمل را نمی کند.
این باغدار افزود: نبود نقدینگی و سرمایه کافی باغداران در کنار فقدان صنایع تبدیلی در این شهرستان، باعث شده که دلالان با سوء استفاده از فرصت پیش آمده با کمترین قیمت دسترنج یکساله کشاورزان را خریداری کرده و با دپو در سردخانه ها در فرصتی مناسب به بالاترین قیمت فروخته و از این آشفته بازار بیشترین بهره را ببرند.
علی محرمی از دیگر باغداران اهری که رغبتی به برداشت محصولات باغی خود با این وضعیت نابسامان ندارد با اشاره به سرمازدگی باغات سیب اهر در سال های گذشته و نبود حمایت های دولتی می افزاید: پرداخت مبلغ بسیار ناچیز در مقابل سرمایه گذاری و هزینه انجام شده در باغات باعث شده که تسهیلات دریافتی باغداران از بانک ها به جهت دیرکرد در ناتوانی پرداخت، این قشر زحمتکش را با مشکل جدی مواجه کند و آنان را به بیکاران بدهکار تبدیل کند.
وی گفت: انتظار داریم دولت با تسهیلات حمایتی و برخی کمک های بلاعوض به داد خسارت دیده ها برسد.
رضایی یکی از باغداران باسابقه اهری هم با اشاره به اینکه در سال های گذشته برخی سازمان ها از جمله سازمان تعاون روستائی و برخی ادارات مرتبط اقدام به خرید محصولات باغی جهت ذخیره برای ایام نوروز می کردند، گفت: متاسفانه امسال هیچ اقدامی در این خصوص انجام نگرفت و بهترین محصول سیب اهر در دست باغداران مانده است.
یکی دیگر از باغداران اهری با ابراز گلایه از ضعف نظارت بر فروش محصولات سردرختی باغداران اظهار کرد: دلال بازی در این عرصه سبب شده است تا بیشترین سود به جیب واسطه ها برود.
یوسف عبادی با اشاره به اینکه براساس نامه وزارت جهاد کشاورزی به تعاون روستایی قرار بود محصولات سیب به قیمت تضمینی خریداری شود ، گفت: متاسفانه اداره تعاون روستائی در این خصوص کوتاهی می کند.
وی افزود: با توجه به هزینه هایی مانند کارگر، سبد، حمل و نقل، فروش سیب با این قیمت پایین در اهر توجیهی نداشته و بسیاری از باغداران شهرستان محصولات خود را برداشت نکرده اند و محصول بر روی درختان مانده است .
یعقوب پیرزاده هم که در ورودی شهر اهر اقدام به خرید محصولات درجه 3باغات سیب می کند در خصوص خرید خود از باغداران گفت: ما رابط بین باغداران و صنایع تبدیلی فرآورده های میوه برخی شهرها از جمله مرند و ارومیه هستیم .
وی اعلام کرد: سیب های دپو شده در کنار جاده باغداران اهری را به مبلغ 1200ریال خریداری و به مبلغ 1700ریال به کارخانه های کنسانتره میوه در استان های آذربایجان شرقی و غربی می فروشیم .
وی گفت: اگر واحد فرآوری در خود شهرستان بود، بطور قطع نیازی به حضور ما نبود.
حسین محمدپور، دیگر باغدار اهری هم گفت: اگر وضعیت بر این روال پیش رود تا 3 سال آینده هیچ یک از باغداران رغبتی به تولید نخواهند داشت و این امر موجب افزایش بیکاری و مهاجرت به شهرهای دیگر خواهد شد.
وی همچنین با اشاره به اینکه باغداران منطقه از عملکرد صندوق بیمه کشاورزی ناراضی هستند، گفت: صندوق برای بیمه کردن یک هکتار باغ 320 هزار تومان طلب می‌کند در حالیکه هنگام بروز خسارت کارشناسان این صندوق به بهانه‌های مختلف از پرداخت خسارت خودداری می‌کنند.
نماینده مردم اهر و هریس در خانه ملت هم با تاکید بر حمایت از صادرات سیب شهرستان، گفت: وزارت جهاد کشاورزی مکلف است تا از باغداران و کشاورزان که متحمل خسارت شده اند حمایت کند.
بیت الله عبداللهی با بیان اینکه شهرستان اهر یکی از قطب های تولید سیب است، گفت: متأسفانه نبود صنایع تبدیلی باعث شده است میوه سیب در دست باغداران بماند و یا با مبالغ کمتر که کفاف هزینه ها را نمی کند، فروخته شود.
وی با اشاره به اینکه سیب‌های اهر در کنار خیابان ریخته شده و خریدار ندارد، گفت: برای حل این مشکل باید در آینده نزدیک صنایع تبدیلی در اهر ایجاد شود تا از سال‌های بعد دیگر شاهد این مشکل نباشیم.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی گفت: وجود این صنایع برای رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در منطقه موثر است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه وزیر کشاورزی دستور خرید این سیب‌ها را به‌عنوان سیب درجه 3 داده است؛ مسئولین شهرستانی کوتاهی کرده و نامه در بایگانی اداره تعاون روستایی مانده و خاک می‌خورد و به آن توجه نمی‌شود.
عبداللهی در عین حال افزود: قیمت خرید تضمینی سیب های تولیدی باغداران راضی کننده نیست و باید تعاون روستایی در حمایت از باغداران نسبت به صادرات محصولات اقدام کند.
وی افزود: تعاون روستایی شهرستان اهر بایستی در راستای اجرای سیاست‌ های اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال برنامه هایی تدوین کرده و بر اساس آن عمل کند.
عبداللهی بابیان اینکه باغداران اهری ماه ها برای تولید میوه زحمت می کشند ولی از آنها حمایتی نمی‌شود، گفت: قیمت سیب تولیدی باغداران اهری و هریسی بسیار کمتر از زحمتی است که آنها بر سر تولید کشیده اند.
به گزارش ایرنا تعاون روستایی قیمت خرید سیب درجه 3 باغداران به ازای هر کیلو را 2890 ریال اعلام کرده است اما باغداران حاضر نیستند با توجه به شاخص های اعلام شده، محصول خود را به این نرخ بفروشند.
رئیس اتاق اصناف اهر نیز سیب تولیدی شهرستان را یکی از میوه های سردرختی مرغوب و با طعم و عطر ویژه عنوان کرد و افزود: حمایت از تولیدات محلی و عرضه این محصول در مراکز عرضه میوه و تره بار در اولویت کاری اصناف شهرستان قرار دارد، اما صرف عرضه این محصول در اهر جوابگوی تولیدات باغی منطقه نبوده و باید دستگاه های متولی با حمایت های ویژه، زمینه صادرات این محصول را به کشورهای خارجی فراهم کنند.
موسی عباپور افزود: انتظار داریم دستگاه های متولی نسبت به خرید محصولات سر درختی بخصوص سیب جهت انبار و ذخیره میوه عید از باغداران بصورت مستقیم اقدام کنند تا این محصول در دست باغداران نماند.
این مسئول تاکید کرد: در هر حال اتاق اصناف و اتحادیه های مرتبط آماده هرگونه همراهی در جهت کمک به این قشر خدوم و زحمتکش است.
رئیس اتحادیه میوه و تره بار اهر نیز در این خصوص گفت: محصول سیب شهرستان با مشکلات متعددی از جمله بازاریابی، صادرات، صنایع تبدیلی، وجود دلالان و واسطه‌ها، مواجه است.
رحیم خانی در گفتگو با ایرنا افزود: متاسفانه با وجود اینکه سیب‌های تولیدی این شهرستان از کیفیت و مرغوبیت بسیار بالایی برخوردار است، اما در بازارهای جهانی سهم چندانی نداشته و اگر در طی سال های آینده صادراتی صورت نگیرد این مشکل و معضل بیشتر شد.
وی با اشاره به اینکه ظرفیت سردخانه های اهر، این میزان محصولات باغی شهرستان را کفاف نمی کند، گفت: از مسئولین انتظار می رود با حمایت ها و ارائه تسهیلات کم بهره سرمایه گذاران را نسبت به ایجاد سردخانه و کارخانه کنسانتره و صنایع تبدیلی تشویق کنند.
مدیر جهاد کشاورزی اهر هم با اشاره به اینکه بیش از 40 درصد مردم شهرستان در زمینه کشاورزی و باغبانی فعالند، گفت: این موضوع اهر را به قطب کشاورزی استان آذربایجان شرقی تبدیل کرده است.
محمد اسدی وسعت باغات سیب این شهرستان را حدود 5 هزار و 830 هکتار اعلام کرد و گفت: رقم های بومی، سیب زرد و قرمز لبنانی و اخیرا رقم های استارکینگ، فوجی، گالا، دو رنگ فرانسه، گرانی اسمیت روی پایه های بذری و مالینگ تولید می شود.
وی افزود: تولید سیب مارلینگ در باغات این شهرستان با توجه به افزایش تولید در واحد سطح و کیفیت مرغوب میوه های تولیدی و بازار پسندی محصولات افزایش یافته است و حدود 300 هکتار از سطح باغات شهرستان به این رقم اختصاص یافته است.
وی خاطرنشان کرد: ظرفیت باغات اهر و راندمان بالای تولید نسبت به سایر مناطق این شهرستان باعث شده که علاوه بر ساکنین منطقه برای سایر مناطق شهرستان اهر و همچنین بخش های توابع شهرستان مشگین شهر نیز امکان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم فراهم شود.
وی با اشاره به اینکه سیب قره قرمز و ذرت دانه ای و محلی شهرستان اهر از آوازه قابل توجهی به خصوص در سطح آذربایجان شرقی برخوردار است، ادامه داد: با هدف افزایش توان تولید کشاورزان و معرفی محصولات کشاورزی از جمله سیب قره قرمز و ذرت دانه ای، با همکاری شهرداری اهر زمینی به مساحت 4 هزار مترمربع در پارک ولایت جهت ایجاد نمایشگاه دائمی اختصاص یافته است.
اسدی با بیان اینکه شهرستان اهر بعد از شهرستان مراغه دومین قطب تولید کننده سیب در آذربایجان شرقی است، گفت: سیب قره قرمز یکی از محصولات بومی شهرستان اهر است و باید نسبت به تبعات جایگزینی آن با اقلام وارداتی هوشیار بود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اهر، سیب قره قرمز را یکی از محصولات بومی این شهرستان دانست و گفت: متأسفانه در سال های اخیر باغداران بیشتر به کشت بذر سیب های لبنانی روی آورده اند و سیب قره قرمز اهر متحمل خسارت هایی شده است.
وی با بیان اینکه مقاومت و محصول دهی در برابر سرمازدگی یکی از خصوصیات سیب قره قرمز است، گفت: از مجموع 8500 هکتار باغات این شهرستان بیش از 800 هکتار آن زیر کشت سیب قرمز است که سالانه بیش از 15 هزار تن محصول می‌دهد.
اسدی با بیان اینکه سیب قره قرمز تا ارتفاع 3500 متری از سطح دریا قابل رشد و محصول دهی است، گفت: سیب های شهرستان اهر به دلیل شرایط جوی آب وهوا، تمامی ویتامین ها را در خود جای داده و با ماندگاری بسیاری خوب، جزو میوه های تابستانی است و هیچ سیبی توان رقابت با این محصول منحصر به فرد را ندارد.
این در حالی است که یک کارشناس کشاورزی در خصوص علت فروش نرفتن محصول سیب شهرستان اهر با بیان اینکه سیب این شهرستان به درستی تغذیه نمی شود و خاصیت انباری پایینی دارد، گفت: بیماری لکه سیاه نیز مشکل را دو چندان می کند.
علی حسینی به نبود صنایع تبدیلی سیب درمنطقه نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به مشکل اشتغال جوانان تحصیلکرده جویای کار لازم است واحدهای صنعتی کوچک بویژه صنایع تبدیلی و فرآوری در منطقه احداث شود.
وی با اشاره به اینکه ایجاد صنایع تبدیلی باعث ارزش افزوده محصولات ورونق اقتصادی می شود، افزود: با توجه به اینکه بیشتر باغات سیب اهر در پایاب ستارخان در رگه های آهکی احداث شده و میزان بی کربنات آب بالاست و این مسئله هزینه تمام شده سیب را برای باغدار افزایش می دهد.
وی افزود: چون در لایه های پایینی درصد آهک بالاست باعث ایجاد زردی در برگ درختان سیب می شود و باغداران برای کنترل آن باید از ترکیبات گران قیمت آهن استفاده کنند که این عمل موجب افزایش قیمت تمام شده محصول می شود.
یک صادر کننده سیب نیز با اشاره به اینکه بازار مسکو یکی از بهترین بازار های در دسترس استان آذربایجان شرقی است، افزود: یکی از مباحثی که برای تاجران روسی و خریداران این محصولات صادراتی مهم است، بسته بندی محصولات است.
اسرافیل عابدی با بیان اینکه اگر بسته بندی میوه به درستی انجام نشود اجازه ورود به داخل کشور روسیه داده نمی شود، خاطر نشان کرد: در واقع روسیه بعد از کیفیت به این مسئله بسیار اهمیت می دهد و اگر تاجران داخلی تمام مراحل صادرات از تامین کالا تا سورتینگ و بسته بندی را به درستی انجام دهند بازارهای زیادی به روی آنها باز خواهد شد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اهر نیز از راه اندازی مجتمع بسته‌ بندی و سورتینگ در جهت حمایت از باغداران و خرید محصولات باغی شهرستان خبر داد و گفت: این مجتمع علاوه بر اشتغال زایی مناسب زمینه صادرات محصولات باغی شهرستان به کشورهای مختلف از جمله عراق، روسیه و امارات عربی متحده را نیز فراهم کرده است، اما ناتوانی برخی از باغداران برای جمع آوری محصول و ظرفیت محدود این واحد بسته بندی، صادرات سیب را با چالش مواجه می کند.
باغداران شهرستان اهر تاکید می کنند که در وضعیت فعلی تنها راه نجات و رفع مشکل آن ها اقدام حمایتی دولت با خرید تضمینی محصول است و گرنه بسیاری از آنها متحمل ضرر و زیان فراوان خواهند شد.
به نظر می رسد در کنار خشکسالی و کم آبی که در جای خود بخش کشاورزی کشور را تهدید می کند، مدیریت ضعیف و کارشناسی نشده تولید و بازار، چالش اساسی این بخش است.
شهرستان اهر بعد از شهرستان مراغه دومین قطب تولیدکننده سیب در آذربایجان شرقی محسوب می شود و سالانه از باغات این شهرستان نزدیک به 85 تن سیب برداشت می شود .
در این شهرستان 7 هزار و 800 هکتار باغ میوه وجود دارد و از مجموع مساحت باغات، 5600 هکتار متعلق به درختان سیب است.
گزارش از رضا بالاگر** تنظیم : پرویز انصاری**انتشار: عزیزی راد
7225/3071/518