جایگاه ویژه انار بین ترک‌های قزلباش رامیان
مقالات
بزرگنمايي:
پیام آذری - ایسنا/گلستان انار میوه‌ای خوش طعم و بهشتی است که در اواسط فصل پاییز قابل برداشت و استفاده می‌شود. این میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، آهن و ویتامین‌ها است، از این رو در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی و انواع سرطان‌ها و کم‌خونی‌ها مفید است. مصرف ناشتای انار همراه با گلپر در تقویت معده و کبد سهم به‌سزایی دارد.
علاوه بر تمام خواص موجود در انار، این میوه بهشتی نزد ایرانیان میوه‌ای مقدس شمرده می‌شده و نشانه باروری و برکت دانسته و نماد اصلی سفره شب یلدا محسوب می‌شده است. این میوه نزد اقوام ترک نژاد قزلباش شهرستان رامیان جایگاه ویژه‌ای دارد چرا که از تمام میوه به نحو مطلوب استفاده می‌شود. انواع انار با تمام طعم‌های شیرین، ترش و ملس در این منطقه کشت می‌شود. وجود آب‌های آهکی و هوای معتدل، به رشد و ثمردهی عالی این محصول کمک به‌سزایی می‌کند.
چیدن انار به‌وسیله چوب بلندی که به آن «تلاق» می‌گویند و غالباً از چوب درختان جنگلی یا خود انار درست می‌شود، انجام می‌گیرد. پس از جمع‌آوری انار، مراسم «ناریواره» آغاز می‌گردد که در آن غالباً زنان و دختران خانواده و دوست و همسایه، شب دور هم می‌نشینند و انارها را ابتدا برش می‌زنند که به آن «کسمه» گفته می‌شود و سپس آنها را به شکل غنچه شکفته یا پروانه باز می‌کنند که به آن نیز «یازما» می‌گویند.
در ادامه «سلکمه» یا تکاندن با استفاده از چوب‌دستی‌های مخصوصی با نام «نارشان» که از شاخه‌های انار درست شده، توسط خانم‌ها معمولاً تا پاسی از شب ادامه پیدا می‌کند و صاحب انارها از سپیده‌دم دانه‌های انار را می‌شوید و تکه‌های پوست یا مواد زائد دیگر را از دانه‌ها جدا می‌کند که به این کار «دنلمه» می‌گویند.
بعد از شستن، دانه‌ها در دیگ بزرگی به همراه کمی آب ریخته می‌شوند و آتش افروخته می‌شود تا دانه‌ها پخته و آماده آبگیری شوند. دانه‌های پخته شده انار در این مرحله را «چیگردک» می‌گویند که پس از صاف کردن آنها، مرحله پخت نهایی آغاز می‌شود. حرارت آتش، آب اضافی را تبخیر می‌کند و آب انار با مقداری نمک آمیخته شده و بعد از چندین ساعت، قوام می‌گیرد و رب انار آماده و قابل مصرف می‌شود.
در رامیان انواع رب شیرین، ترش و ملس انار تولید می‌شود که علاوه بر مصرف خانواده، مازاد آن به فروش می‌رسد. رب انار در پخت انواع غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در فصل گرما از آن نوشیدنی خوشمزه‌ای به نام «ترشه چاله» درست می‌شود که باعث رفع عطش می‌شود و برای کبد نیز بسیار مفید است.
کاربرد اصلی انار در هنر اصیل و منحصربه‌فرد بانوان رامیانی، استفاده از پوسته‌های انار در صنعت رنگرزی طبیعی ابریشم‌ها و تهیه زیباترین پارچه‌های ابریشمی است. پوست انارها جوشانده و تاروپودهای ظریف ابریشم در داخل آن رنگ‌ها با دستان هنرمندانه جلوه‌ای زیبا می‌یابند که چشمان هر بیننده‌ای را پس از بافته شدن، محو تماشای خود می‌کند.
«کرمز» نیز دسر یا شاید غذایی ساده است که مبدع آن رامیانی‌ها هستند و از ترکیب آب انار ترش و در صورت نبود انار، با رب انار و شیر گوسفند یا گاو درست می‌شود و بسیار خوشمزه و لذیذ است.
محصول دیگری که با دانه‌های انار تولید می‌شود «نردنگ» نام دارد. مردم دانه‌های انار را خوب خشک می‌کنند و به‌صورت آسیاب شده در طبخ ته‌چین‌ها مصرف می‌کنند که در درمان پوکی استخوان بسیار مفید است.
-
دوشنبه ۳ آذر ۱۳۹۹ - ۱۰:۵۹:۱۶
-
۷۵ بازديد
-
-
پیام آذری
لینک کوتاه:
https://www.payameazari.ir/Fa/News/285704/